Czy pracownik może zerwać umowę?
Czy zakończenie pracy na rzecz określonego pracodawcy w sposób natychmiastowy należy wyłącznie do decyzji pracodawcy, który to w każdej chwili, oczywiście po zaistnieniu określonych ściśle w ustawie przesłanek, może rozwiązać z pracownikiem stosunek pracy bez zachowywania okresu wypowiedzenia umowy o pracę?
Wielu ludzi na wyżej postawione pytanie odpowiada twierdząco. Natomiast ustawodawca w natychmiastowy środek reakcji na działania o szczególnie negatywnym charakterze wyposaża także pracownika.
Zatem, pracownik – co istotne – każdy rodzaj umowy o pracę, może rozwiązać bez zachowywania okresu wypowiedzenia w dwóch przypadkach:
- jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca – mimo tego, iż jest do tego zobligowany – nie przeniesie go w terminie wskazanym w tym orzeczeniu do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje – orzeczenie takie lekarz wydaje na podstawie wyników przeprowadzonego badania lekarskiego oraz oceny zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika występujących na konkretnym stanowisku pracy. Orzeczenie to jest wydawane pracownikowi
w formie zaświadczenia, które lekarz jest zobligowany przekazać, poza oczywiście pracownikowi, którego ono dotyczy, także jego pracodawcy.
Dla przykładu – wydanie takiego orzeczenia może uzasadniać wykonywanie pracy w „towarzystwie” wydających głośne dźwięki maszyn, które mimo zachowywania wszelkich środków zapobiegających skutkuje u pracownika znacznym pogorszeniem się jego słuchu.
- dopuszczenie się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika. Przypadek ten nie uzasadnia więc rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z pracodawcą po dopuszczeniu się przez niego jakiegokolwiek naruszenia obowiązków pracodawcy wobec pracownika, a tylko takiego, które ma charakter ciężki.
Najprostszym i jednocześnie najczęstszym przykładem takiego naruszenia jest brak wypłaty należnego pracownikowi wynagrodzenia za wykonaną pracę mimo upływu terminu określonego w umowie o pracę/ przepisach prawa pracy.
Należy jednak pamiętać, że rozwiązanie umowy o pracę przez pracownika bez zachowania terminu wypowiedzenia to wyjątek od zasady wypowiadalności umów o pracę, a zatem podejmując decyzję o skorzystaniu z tego uprawnienia powinniśmy zachować daleko posuniętą powściągliwość i w/w przypadki uzasadniające takie rozwiązanie interpretować wąsko.